معرفی رشته کارشناسی ارشد توانمند سازی معلولین

  مقدمه:

  · یکی از مشکلاتی که ذهن سیاست گذاران رفاه اجتماعی را همواره مشغول کرده وجود معلولیت ها در جوامع می باشد . با توجه به تعاریف جدید وگسترده ای که امروزه از معلول ومعلولیت وجود دارد تامین رفاه اجتماعی برای این قشر جامعه یکی از رسالتهای مهم سازمانهای متولی رفاه اجتماعی در نظرگرفته شده است.

  · همواره تعداد قابل توجهی از افراد جامعه بخشی از توانمندیهای ذهنی، جسمی یا حسی خود را براثرعوامل ارثی - مادرزادی - ابتلا به بیماریها - بروز جنگ - حوادث صنعتی- سوانح ترافیکی بلایای طبیعی ( زلزله ، سیل، آتش سوزی ) و سایر وقایع ناگوار از دست داده و نیازمند حمایت ها و خدمات ویژه ای هستند تا علی رغم وجود نقص بتوانند حضور فعال ومفیدی دراجتماع داشته باشند .

  · افرادی که ؛ فاقد عضوی از بدن یا نقصی در اعضاء بدن می باشند - یک یا چند بخش حرکتی آنها دچار فلج شده است – کم توان ذهنی هستند- تمام یا بخشی از قدرت بینایی خودرا ازدست داده اند - دچار افت شنوایی بوده و به دنبال آن در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند- نیازمند آموزش و توان بخشی ویژه ای هستند - مبتلا به بیماریهای روانی در سیر زمان می باشند- و.....، فردی معلول به شمار می روند که لزوما برای تداوم زیست مستمرخود نیازمند خدماتی ، ویژه هستند.

  · تعداد افرادی که در جامعه ما نیز دچار این گونه اختلالات می باشند کم نیست گرچه ما کمتر با آنها مواجه شده که این نه به آن علت است که جامعه ما فاقد معلول بوده بلکه به دلیل محدودیت ها مشکلات ترددی- کمبود امکانات ، این عزیزان از حضور مفید و موثر در جامعه محروم مانده ودر انزوای خانه عمر به بطالت و رنج فراوان می گذرانند .

  · نظام پرعطوفت اسلامی ما براساس« طرح جامع معلولین مصوب 1383 مجلس شورای اسلامی » نگاهی ویژه در به حرکت دراوردن و پویا نمودن زندگی معلولان دارد و بدیهی است که در راستای پرورش متخصصانی که به منظور دستیابی افراد معلول به رفاه اجتماعی فعالیت می نمایند کوتاهی ننموده است اما آن تخصص ها هریک فقط بخشی از نیازهای هرفرد معلول را می توانند برطرف سازند حال کوشش این طرح براین است تا افرادی جامع الشرایط وآگاه به همه جوانب وضعیت افراد معلول تربیت کند تا این متخصصان بتوانند در بطن جامعه با فراهم ساختن امکانات مناسب به منظور بهینه سازی زندگی معلولان بخدمت گرفته شوند

  تعریف وهدف :

  · رشته « کارشناسی حرفه ای ارشد توانمند سازی معلولین » اهتمام به پرورش متخصصانی جامع الشرایط در راستای شناخت مشکلات ، موانع و نیازهای معلولان داشته تا این افراد بتوانند مدل ها و راهکارهایی را برای بهبود وضعیت زندگی افراد معلول ارائه نمایند. این متخصصان در راستای دستیابی به اهداف نظام رفاه اجتماعی به گونه ای گام بر می دارند،که با ایجاد فرصت های برابر بتوانند تا حدامکان سطح زندگی افراد معلول را با مردم عادی جامعه همگام سازند.

  ضرورت واهمیت :

  · بر پایه براورد های آماری " سازمان جهانی بهداشت " نزدیک به 10% از افراد هر جامعه را افراد معلول تشکیل می دهند که حدود ⅓ آنها نیازمند خدمات ویژه ای هستند که در صورت دریافت آن خدمات علی رغم داشتن نقص قادر خواهند بود در جامعه نقشی فعال را ایفا نمایند. بدیهی است نه تنها این تخمین آماری شامل کشور ما نیز می باشد بلکه به سبب بروز جنگ تحمیلی اخیر و جانبازان عزیز ناشی از آن ، تعداد معلولان جامعه اسلامی ما حتی فراتر از آمارهای جهانی است که این مهم ضرورت و اهمیت رسیدگی به این قشر نه چندان معدود جامعه ما را افزایش می دهد .

  · درحال حاضر در بسیاری از کشورهای پیشرفته صنعتی دنیا افرادی با گذراندن دوره کارشناسی ارشد توانمند سازی معلولین به تخصص هایی دست می یابند که درپی آن می توانند دربطن جامعه خود به امور معلولان در همه ابعاد ، اشتغال ورزند.

  · با وجود اینکه دردانشگاه های معتبر کشور متخصصانی در رشته های مختلف توانبخشی آموزش داده می شوند (کاردرمانی، فیزیکال تراپی، گفتار درمانی، شنوایی سنجی،روانشناسی کودکان استثنایی...)اما تاکنون تربیت اشخاصی که اشراف کامل و جامع نسبت به تمامی مسائل معلولان داشته باشند درهیچ دانشگاهی پیش بینی نشده و فارغ التحصیلی در جامعه نداشته است.

  حال از آنجا که نقش دانشگاه جامع علمی – کاربردی تربیت نیروهای میان بخشی ، حرفه ای و کارامد ، می باشد پرورش نیروهای انسانی که توانمندی و تخصص های مورد نظر را داشته باشند توسط آن دانشگاه امری ضروری به نظر می رسد.

  · بد نیست اشاره شود پویا نمودن زندگی عزیزان معلول جدا از بعد انسان دوستانه و خداپسندانه ای که دارد برای جامعه انتفاع مادی نیز در برخواهد داشت زیرا توانمند سازی برخی از افراد معلول که همواره در جامعه نقش مصرف کننده دارند و زیستی تلخ را نیز تجربه می کنند آنها راتبدیل به افرادی کارامد نموده وخانواده آنهارا پویاتر و هزینه های سربار سازمان های حمایتی را کاهش می دهد که بدین ترتیب به جمع نیروهای مولد آن جامعه افزوده گردیده و این عزیزان از آن پس در توسعه کشور مشارکت فعال تری خواهند داشت .

  قابلیت ها و توانمندیهای مشترک فارغ التحصیلان :

  الف- تجزیه وتحلیل رخدادها و ارائه راه حل بهینه

  ب- برنامه ریزی انجام کار و هدایت کار گروهی

  پ- مدیریت و آموزش افراد تحت سرپرستی و انتقال اطلاعات فنی

  ت- بهبود و مستند سازی فر آیند های انجام کار و ارائه گزارش نتایج فعالیت ها

  ث- کار آفرینی ،خلق و راه اندازی عرصه های جدید کسب و کار

  ج- برقراری ارتباط موثر در محیط کار

  چ- برنامه ریزی به منظور رعایت الزامات بهداشت ایمنی و محیط زیست ( HSE )

  ح- برنامه ریزی به منظور رعایت اخلاق حرفه ای

  خ- تصمیم سازی و تصمیم گیری بخردانه

  د- تفکر نقادانه و اقتضایی

  ذ- خلاقیت و نو آوری .

  ر- برنامه ریزی کلان و نظارت وکنترل اجرای برنامه ها

  ز- تهیه وتدوین استانداردها ،دستورالعمل ها وراه کارها

  ژ- کارافرینی ، خلق وراه اندازی عرصه های جدید کسب وکار

  س- حل مساله وارائه روش

  ش- هدایت کارگروهی

  ص- انتقال اطلاعات وتدریس

  ض- انجام فعالیت های پژوهشی وتحقیقاتی

  قابلیت ها وتوانمندیهای حرفه ای فارغ التحصیلان:

  انتظار می رود دانشجویانی که دراین دوره تحصیل می نمایند در پایان به برخی از توانمندیهای ذیل دست یابند:

  1- قابلیت طراحی و پیاده سازی الگوهای مناسب با فضای زیستی افراد معلول و اصلاح فرآیندهای موجود

  2- قابلیت بهینه سازی فرآیند آموزش خانواده افراد معلول ،مبتنی بر آخرین دستاوردهای تکنولوژی

  3- قابلیت طراحی واستاندارد سازی مراکز آموزشی و توان بخشی معلولین و اصلاح فرآیند های موجود

  4- مهارت ارائه مشاوره به ارگان های اجتماعی ذیربط در طراحی معابر، اماکن و فضای زیست عمومی افراد معلول

  5- مهارت در طراحی الگوهای ایجاداشتغال برای معلول

  6- مهارت در برنامه ریزی و غنی سازی اوقات فراغت معلولین متناسب با نیازهای آنها

  7- توانمندی در طراحی ونظارت بر فعالیتهای ورزشی افراد معلول

  8- طراحی و تدوین شبکه های حمایت و هدایت اجتماعی افراد معلول

  9- شناخت قوانین ومقررات حقوقی معلولین اعم از حق حضانت ، ارث و سایر عقود شرعی مدنی وجزائی (مشاورحقوقی معلولین )

  10- قابلیت آموزش و مشاوره خانواده برای بالا بردن سطح آگاهی آنها در زمینه ازدواج ، تشکیل خانواده وفرزند آوری فرد معلول

  11- قابلیت بهره گیری از رسانه ها به منظوراشاعه تخصصی مسائل ومشکلات افرادمعلول

  12- طراحی و تدوین راهبردهایی در راستای فرهنگ سازی برای حضور افراد معلول در جامعه

  13 – شناخت نقص منتج به معلولیت ( Impairment )

  14- شناخت شخصیت افراد معلول و ویژگی های اعضای خانواده فرد معلول

  15-آشنایی با جامعه شناسی معلولیت

  مشاغل قابل احراز :

  1 - طراح وبرنامه ریز توانمند سازی معلولین

  2- کارشناس مسئول امورمعلولین

  3-مجری طرح های توانمند سازی معلولین

  4- مشاور امور معلولین در:

  الف- سازمانهای دولتی وغیر دولتی

  ب- شیوه زندگی افراد معلول (احراز شغل – امورحقوقی - غنی سازی اوقات فراغت -....)

  پ- خانواده افراد معلول به منظور تصمیم گیری صحیح آنها در امور زیستی (درمانی - پرستاری – شرایط اضطراری -...)

  5- مدرس دروس مرتبط با توانمندسازی معلولین

  ضوابط وپذیرش دانشجو:

  1 - داشتن مدرک کارشناسی مرتبط

  2- داشتن حداقل 3سال تجربه و سابقه کارمرتبط

  3- پذیرش متناسب با میزان نیاز ولحاظ اولویت ،حسب چهارچوب سیاست های دانشگاه با توافق دستگاه بهره بردار

  موادوضرایب آزمون:

  دوره های کارشناسی حرفه ای ارشد مبتنی بر نظام واحدی است. مجموع واحدهای هر دوره بین 30 تا 32 واحد و طول مدت دوره حداکثر 5/2 سال و مشتمل بر 5 نیمسال تحصیلی است.

  1. ساختار دروس دانش پایه:

  در این مجموعه هر واحد نظری معادل 16 ساعت و طول هر ترم 16 هفته،‌معادل یک نیمسال تحصیلی است.

  جدول استاندارد تعداد واحدهای درسی

  2. ساختار مجموعه دروس عملی:

  در این مجموعه هر واحد سمینار و پروژه گروهی معادل 48 ساعت و هر واحد پروژه تخصصی معادل 64 ساعت است.

  جدول استاندارد تعداد واحدهای درسی